Depremler, doğanın en yıkıcı güçlerinden biridir ve çok kısa sürede inanılmaz miktarda hasara neden olabilir. Burada kastettiğimiz süre sadece birkaç saniyeden ibaretken söz konusu zarar milyarlarca Amerikan Dolarına eşdeğer olabiliyor. Bu yüzden depremi çok iyi tanımalı, buna göre çok yerinde önlemler almalıyız.
830.000’in üzerinde insanın hayatına neden olan Shaanxi, Çin depreminden’nden Gölcük Deprem’ine kadar, hem ölüm sayısı hem de büyüklüğü bakımından dünyanın en kötü ve en büyük depremlerini bu yazı altında sizinle paylaşacağız.
Umarız ki bu liste, daha da genişlemez. Depremlerin olacağı kesin ama can ve mal kaybını düşürmek tamamen bizim elimizde.
Valdivia, Şili Depremi
Depremin büyüklüğü söz konusu olduğunda, 1960 Valdivia depremi 9,5 büyüklükle ilk akla gelen depremler arasındadır ve bu da 178 Gigaton’luk muazzam bir güce denktir.
Bu aynı anda çıkan 1000 atom bombasıyla karşılaştırılabilir. Deprem sadece Valdivia’da değil, aynı zamanda 700 kilometre uzağında olan Hawaii’de bile hissedilmiştir.
Felakette 6.000 kişi ölürken, ülke ekonomisine 1 milyar dolardan fazla zarar vermiştir.
Shaanxi, Çin Depremi
Bu depreme bazen en ölümcül deprem de denebilir.
Olay, 23 Ocak 1556’da Çin’in Shaanxi kentinde meydana geldi ve 520 kilometrelik bir alanı kelimenin tam manasıyla harap etti. 97 ülkede hissedildi; ve 20 metreden fazla derin çatlaklar oluştu heryerde toprak kaymaları baş gösterdi, bu da çok sayıda konutu çökertti.
Bu yıkıcı depremin ölüm oranı bölge nüfusunun% 60’ından fazlaydı, yani bu da tam olarak 830.000 kişiye denk geliyor. Düşünebiliyor musunuz? 830.000 kişi hayatını kaybetti. Büyüklüğü Richter ölçeğinde sadece 8.0 veya sadece 1-Gigaton idi, ancak maliyetler bugünün terimleriyle yazılamaz bile.
Sumatra, Endonezya Depremi
Bu deprem Hint Okyanusu’nun deniz yatağına 26 Aralık 2004’te 9,1 ila 9,3 büyüklüğünde meydana geldi ve Noel’in ertesi günü Tsunami’ye neden oldu.
Bu, en uzun sarsılma süresi ile kaydedilen en yüksek ikinci sismik olaydır. Etkileri Maldivler ve Tayland’a bile ulaşmıştır.
Ayrıca, 5 den fazla tsunami Hint Denizi kıyılarında meydana gelmiş, yalnızca ilk 8.3 ila 10 dakika arasında 7 milyar dolarlık hasar meydana gelmiştir. 100.100 ila 225.000 arasında bir ölüm sonucu vardı.
Halep, Suriye Depremi
Bu felaket 11 Ekim 1138’de Suriye’nin Halep kasabası yakınlarında meydana geldi.
8.5 büyüklüğündeki deprem, dünyanın dördüncü en büyük depremi olarak da etiketlendi.
Felaket sonucunda toplam 230.000 kişini hayatını kaybetmiş ,şehir yerle bir olmuştu.
Sarsıntı yakınındaki bazı kasabalar tamamen yok olmuş ve yeniden yaşanabilir hale gelmek için yeniden inşa edilmesi gerekiyordu.
Tangshan, Çin Depremi
Bu trajedi 28 Temmuz 1976’da Tangshan, Hebei’de gerçekleşti ve 255.000 kişinin ölümüne sebep oldu.
8.2 büyüklüğünde olan deprem sadece 10 saniye sürdü, ancak bölgeye çok fazla yıkım meydana getirdi.
Buna ek olarak, Tangshan deprem riski çok düşük bir bölgedir, bu nedenle binalar depreme dayanıklı değildi. Deprem 4 mil uzunluğunda ve 5 mil genişliğinde, toplam zarar 10 milyar Yuan ya da 1.3 milyar dolar kadardı.
Keşmir, Pakistan Depremi
8 Ekim 2005 tarihinde, KeşmirPakistan’da 7.6 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi.
Felakette 85.000 kişi öldü ve 69.000’den fazla kişi yaralandı. 1906 San Francisco depreminden daha küçük olduğu düşünülmektedir.
Jammu’da 14.000 kişinin ölümüyle, Taijikistan’da ve Batı Çin’de hissedilen sarsıntılarla çevre bölgelerdeki ülkeleri de etkiledi. Ayrıca dünyanın dört bir yanından şaşırtıcı bir şekilde 5,4 milyar dolara mal oldu.
Şemakha, Azerbaycan Depremi
Bu, 1667 Kasım ayında merkez üssü Azerbaycan’ın Samaxi şehrine yakın bir yerde meydana gelen 6,9 büyüklüğünde bir depremdi.
80.000 kişinin ölümüne neden oldu. Odak derinliği 12 kilometre olan depremde tahmini hasar 25 milyon doların üzerindeydi.
Tebriz, İran
Bu, 26 Nisan 1721’de İran’ın Tebriz kenti yakınlarında gerçekleşti ve önde gelen camileri ve okulları yok ederek 8.000 ila 250.000 arasında ölüm ve yaralanmalara neden oldu.
Lizbon, Portekiz
‘Büyük Lizbon Depremi’ olarak bilinen bu olay, 1 Kasım 1755’te Portekiz Krallığı’nda meydana geldi.
Sismologlar bugün Lizbon depreminin büyüklüğünü, 8.5 ila 9.0 arasında olduğunu tahmin ediyorlar.
10.000 ile 100.000 arasında insanın öldüğü tahmin edilen ölümle Lizbon’u ve çevresini neredeyse yok etti.
Büyük alanlar üzerindeki yıkıcı etkileri nedeniyle, bu olay modern sismoloji ve deprem mühendisliğinin bilimsel çalışmalarının hızlanmasına önayak oldu.
Yungay, Peru
Bu Büyük Peru Depremi, Ancash ve La Libertad bölgelerini etkileyen denizaltında meydana gelmiş bir depremdi. 31 Mayıs 1970’de gerçekleşen olay, Peru’yu vuran en kötü felaket doğal afet olarak kaydedildi.
Felaket 3 milyondan fazla insanı etkiledi. Mercalli ölçeğinde VIII yoğunluğu ile 45 saniye süren deprem; Richter ölçeğinde 7.9 ila 8.0 arasında bir büyüklüğe sahipti.
Bu, Huascaran Dağı’nın kuzey duvarında Yungay ve Ranrahirca kasabalarını gömen kaya, buz ve kar çığına neden oldu, bu da sadece Yungay’da 20.000 kişinin ölümüne yol açtı.
Meydana gelen zarar 74.194 ölüm, 25.600 kayıp insan, 143.331 yaralı ve bir milyondan fazla evsizle sonuçlandı.
Tahmin edilen ekonomik kayıp, tüm iletişim sistemi ve temel tesislerin yok edilmesi ile yarım milyar dolardan fazla olmuştur.
Haritada Dünyanın En Büyük 20 Depremini Görüntüleyin
| Büyüklük | Lokasyon | Deprem Adı | Tarih | Zaman | Enlem | Boylam | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1. | 9.5 | Bio-Bio, Şili | Valdivia Depremi | 1960/05/22 | 19:11 | 38.14 ° Güney | 73.41 ° Batı | |
| 9.2 | Güney Alaska | 1964 Büyük Alaska Depremi, Prens William Sound Depremi, İyi Cuma Depremi | 1964/03/28 | 03:36 | 60.91 ° K | 147,34 ° B | ||
| 3. | 9.1 | Kuzey Sumatra’nın Batı Kıyısında | Sumatra-Andaman Adaları Depremi, 2004 Sumatra Depremi ve Tsunami, Hint Okyanusu Depremi | 2004/12/26 | 00:58 | 3.30 ° K | 95.98 ° D | |
| 4. | 9.1 | Honshu’nun Doğu Kıyısı yakınında, Japonya | Tohoku Depremi | 2011-03-11 | 05:46 | 38.30 ° K | 142.37 ° D | |
| 5. | 9.0 | Kamçatka Yarımadası’nın Doğu Kıyısında, Rusya | Kamçatka, Rusya | 1952/11/04 | 16:58 | 52.62 ° K | 159,78 ° D | |
| 8.8 | Offshore Bio-Bio, Şili | Maule Depremi | 2010-02-27 | 06:34 | 36.12 ° G | 72.90 ° B | ||
| 7. | 8.8 | Ekvador Sahili yakınında | 1906 Ekvador – Kolombiya Depremi | 1906/01/31 | 15:36 | 0.96 ° K | 79,37 ° B | |
| 8.7 | Rat Adaları, Aleutian Adaları, Alaska | Rat Adaları Depremi | 1965/02/04 | 05:01 | 51.25 ° K | 178,72 ° D | ||
| 9. | 8.6 | Doğu Xizang-Hindistan sınır bölgesi | Assam, Tibet | 1950/08/15 | 14:09 | 28.36 ° K | 96,45 ° D | |
| 10. | 8.6 | Kuzey Sumatra’nın Batı Kıyısında | 2012-04-11 | 08:39 | 2.33 ° K | 93.06 ° D | ||
| 11. | 8.6 | Kuzey Sumatra, Endonezya | Nias Depremi | 2005-03-28 | 16:10 | 2.09 ° K | 97.11 ° D | |
| 12. | 8.6 | Andrean Adaları, Aleutian Adaları, Alaska | 1957/03/09 | 14:23 | 51.50 ° K | 175.63 ° B | ||
| 13. | 8.6 |
Alaska’nın Güneyi |
Unimak Adası Depremi, Alaska | 1946/04/01 | 00:29 | 53.49 ° K | 162,83 ° B | |
| 14. | 8.5 | Banda Denizi | 1938/02/01 | 19:04 | 5.05 ° G | 131,61 ° D | ||
| 15. | 8.5 | Atacama, Şili | Şili-Arjantin Sınırı | 1922/11/11 | 04:33 | 28.29 ° G | 69.85 ° B | |
| 16. | 8.5 | Kuril Adaları | 1963/10/13 | 05:18 | 44.87 ° K | 149,48 ° D | ||
| 17. | 8.4 | Kamçatka Yarımadası’nın Doğu Kıyısı yakınında, Rusya | Kamçatka, Rusya | 1923/02/03 | 16:02 | 54.49 ° K | 160,47 ° D | |
| 18. | 8.4 | Güney Sumatra, Endonezya | 2007-09-12 | 11:10 | 4.44 ° G | 101,37 ° D | ||
| 19. | 8.4 | Güney Peru Sahili yakınında | Arequipa, Peru Depremi | 2001/06/23 | 20:33 | 16.27 ° G | 73.64 ° B | |
| 20. | 8.4 | Honshu’nun Doğu Kıyısında, Japonya | Sanriku, Japonya | 1933/03/02 | 17:31 | 39.21 ° K | 144,59 ° D |
Kaynaklar
- Wikipedia
- https://earthquake.usgs.gov/
- http://www.nbcnews.com/id/42029974/ns/world_news-asia_pacific/t/top-deadliest-earthquakes-history/
- https://www.theguardian.com/world/2011/mar/11/10-most-powerful-earthquakes-history
