Bu yazımda iş dünyasının unsurlarından olan ve yanlış bir zemin üzerinde faaliyet gösterdiğini düşündüğüm bir müessesenin üzerinde durmak istiyorum.
Ana konu hekimlik, işin uygulama alanı ise iş yeri…
Yani iş yerindeki hekimlik!
Gayesi ne değildir?
“Poliklinik hizmetinin, iş yerindeki çalışan insanlara daha yakın olması ve çalışanların poliklinik hizmetine kolay ulaşması değildir!”
Gayesi nedir?
“İş yerinde çalışan insanların yaptıkları işten ve çalışma ortamından kaynaklanabilecek olası sağlık risklerine karşı korunması, yani iş yerinde sağlık sorunları henüz oluşmadan evvel önüne geçmek üzere koruyucu faaliyetlerin oluşturulması, programlanması, uygulanması ve geliştirilmesidir! “
Bu gaye, sağlık hizmetinin evvela sağlıklı insanlar için olduğu koruyucu sağlık yaklaşımından hayat bulmuştur.
Bu anlamda sağlık hizmetleri ikiye ayrılmaktadır.
*Koruyucu sağlık hizmetleri
Bu yaklaşıma göre sağlık hizmetleri öncelikle sağlıklı insanlar için var olmalıdır. Hastalıkların birçoğu önlenebilir sebeplerle ortaya çıkmaktadır ve bu nedenle sağlığın korunması ve sağlıksızlığı oluşturan koşulların ortadan kaldırılması öncelikli hedeftir. Bu durum da kendi içinde iki kategori olarak ele alınır:
a. Kişiye yönelik koruyucu hizmetler
Bağışıklama
Hastalıkların erken tanı ve tedavisi
İlaçla koruma
İyi beslenme
Kişisel temizlik ve bakım
Aile planlaması
Sağlık eğitimi vb.
b. Çevreye yönelik koruyucu hizmetler
Besin kontrolü ve güvenliği
Yeterli ve temiz su sağlanması
Hava kirliliğinin kontrolü
Atıkların kontrolü
Konut sağlığı
İş ortamında sağlığı tehdit edebilecek etkenlerin kontrolü
Gürültü ile mücadele
Radyasyon ile mücadele vb.
*İyileştirici (tedavi edici) sağlık hizmetleri
İyileştirici sağlık hizmeti, sağlık durumu bozulan kişilerin eski sağlık düzeylerine ulaşmalarını sağlamak üzere verilen sağlık hizmetidir. Bu hizmet üç kategoride verilmektedir:
a. Birinci basamak tedavi hizmetleri (primary medical care)
Hastanın ilk başvurduğu yerde verilen koruyucu ve tanı-tedavi hizmetleri.
b. İkinci basamak tedavi hizmetleri (secondary medical care)
Orta ölçekli bir tedavi kuruluşunda (hastane) uzmanlar tarafından verilen tanı ve tedavi hizmetleri.
c. Üçüncü basamak tedavi hizmetleri (tertiary medical care)
En üst düzeyde tıp teknolojisi uygulanan yataklı tedavi kurumlarında verilen tanı ve tedavi hizmetleri.
Ez cümle;
İş yeri hekimliği bir koruyucu sağlık hizmeti müessesesidir. Çalışanların sağlığının bozulmasını bekleyip ve sonrasında onları iyileştirmeye çalışmak anlayışından tamamen uzak, hedefini sağlığı bozabilecek olan şartların oluşumunun engellenmesine, oluşmuş ise ortadan kaldırılmasına, dolayısıyla hastalıklar ile onlar ortaya çıkmadan evvel mücadele etmeye çevirmiş bir anlayışın mesleksel tezahürüdür.
Bu konu özelinde işverenlere tavsiyem; iş yeri hekimliği hizmetini olması gerektiği gibi koruyucu yönde talep etmeleri, hekimlerin mesleklerini doğru şekilde icra edebilmeleri için de gerekli zemini oluşturmaları ve onlar ile ciddi ve kararlı bir işbirliği içinde olmaları yönünde olacaktır.
