1 Ocak 2019 tarihinde yürürlüğe giren yönetmelik olan TBDY 2018 ile birlikte TDY 2007’den farklı olarak deprem etkisi altında olan binaların tasarım ve esaslarında yeni kavramlar ve yeni sınırlamalar hayatımıza dahil oldu. Popüler statik proje yazılımlarından olan STA4CAD’in paylaştığı TDY 2007 ile TBDY 2018 yönetmeliklerindeki projelendirme ve uygulamadaki bazı farklılıklarının karşılaştırmalı tablosunu incelemenizi tavsiye ediyoruz.
Bunun yanında Prof. Dr. Ahmet TOPÇU’nun TBDY 2018’i Anlamaya Çalışmak isimli sunumunu ve diğer kaynakları, bağlantıdaki sayfadan incelemenizde fayda olacaktır.
TDY 2007 ile TBDY 2018 Arasındaki Yönetmelik Farklılıkları
KONU | TDY2007 | TBDY2018 |
Spektral Deprem İvmesi |
Ao : Bölgesel spektral ivme katsayısı.
4 bölgeye göre Ta ve Tb zemin karakteristik periyotlarına göre hazırlanmış ivme spektrumu |
Ss, Sı: Yerel koordinat üzerinden, o noktaya ait haritadan doğrudan, ivme spektrumunun elde edilmesi |
R Davranış Katsayısı |
Yüksek ve normal sünek yapılarda, perde kesme oranına göre formülle belirlenir. | R ve D dayanım fazlalığı katsayısı, yapı tipine göre tablodan belirlenir. |
I (Yapı Önem Katsayısı) |
3 tip olarak tablodan belirlenir. | 3 tip olarak tablodan, BKS bina kullanım sınıfıyla birlikte belirlenir. |
DTS (Deprem Tasarım Sınıfı) |
– | Sds ve BKS değerlerine göre, DTS belirlenir. |
BYS (Bina Yükseklik Sınıfı) |
– | DTS ve Hn bina yüksekliğine göre BYS belirlenir. |
Bodrum Kat Kontrolü |
Deprem alt kotuna göre, Rüst ve Ralt olarak deprem analizi yapılır. Bodrum kat kontrolü yapılmaz.
Ralt=1.5 alınarak bodrum deprem yükleri bulunur. Bodrum perdeleriniz, R=1.5 alınarak bulunan deprem yüklerine göre yeterli ise, bodrum kabul edilebilir. |
Deprem alt kotuna göre, iki modal analiz yapılır. Tüm yapıda kütleler dikkate alınarak modal analiz yapılır. Ayrıca bodrumdaki kütleler dikkate alınmadan yapılan modal analizde, elde edilen doğrultu periyotları, ile tam çözümde elde edilen periyotların değişimi %10dan büyük değilse; bodrum kat kabul edilerek, Rüst ve Ralt olarak deprem analizi yapılır. |
Mantar Sistemlerde Deprem Analizi |
Mantar sistemler, normal sünek sistem olarak değerlendirilerek, mutlaka yüksek sünek perde ile yapılma zorunluluğu bulunmaktadır. | Mantar sistem, her iki yönde perdeli ve tüm yapı, FEA3d ile meshlenerek yapılmak zorundadır. İki aşamalı hesap, FEA3d analiz yapılmalıdır. 2. aşamadaki modelde, kolonlar alt ve üst noktasından mafsal alınarak, tüm deprem etkilerinin, perdeler tarafından taşınması dikkate alınmaktadır. |
Temel Hesapları |
Deprem etkileri için, üst yapı sonuçlarından elde edilen reaksiyon tesirleri, temele verilerek temel deprem analizi yapılır. | Deprem etkileri için, üst yapı sonuçlarından elde edilen reaksiyon tesirleri, kolonlarda; 0.6xDüst, perdelerde; Mr kapasitesini geçmemek üzere, Düst ile çarpılarak temel yükü olarak alınarak temel analizi yapılır. |
A1 Düzensizlik Kontrolü |
Göreli kat ötelemeleri ile elde edilen burulma düzensizliğinde, dış merkezlik büyütülerek deprem analizi yapılır. | Göreli kat ötelemeleri ile elde edilen burulma düzensizliğinde, dış merkezlik büyütülerek deprem analizi yapılır. |
A2, A3 Düzensizlik Kontrolü |
Diyafram üzerinde, deprem tesirlerinin kesme ve eğilme etkileri kontrol edilir. | Fea3d ile boşluk ve çıkıntı düzensizlik kontrolü esnek diyafram olarak kontrol edilir. |
B1,B2 Düzensizlik Kontrolü |
Düşey düzensizlik kontrolü yapılmaktadır. | Düşey düzensizlik kontrolü yapılmaktadır. |
B3 Düzensizlik Kontrolü |
Kiriş üzerine oturan kolonlarda, 1.5 dinamik etki çarpanı ile statik tesirler büyütülerek tasarım yapılmaktadır. | Kiriş üzerine oturan kolonlarda, düşey deprem analizi yapılmalıdır. |
Kolon Boyuna Donatı Bindirme Ekleri |
Kolon filiz boyu; kolon üst noktasında bindirmelerde; 1.5 Lb, kolon orta bölgesinde Lb alınmalıdır. | Kolon bindirmeleri mutlaka kolon ortasında yapılmalıdır. |
Perdelerin Yatay Donatıları |
Perdenin yatay donatıları, düşey boyuna donatılarının dışından geçirilerek, perde alnında gönyelenecektir. | Perdenin yatay donatıları, düşey boyuna donatılarının içinden geçirilerek, perde uç bölgesi içinde gönyelenecektir. |
Kiriş Yatay Çirozları |
Zorunlu değildir. | Yüksek kirişlerde, yatay çirozlar en fazla 60 cm ara ile konulmalıdır. |
Kolon Ve Perde Çirozları |
Kolon boyuna donatılarına bağlanmalıdır | Kolon boyuna donatısı ve etriyeyi de kapsayacak şekilde bağlanmalıdır. |
Minimum Kolon Kalınlığı |
Dikdörtgen kesitte 25 cm, daire kesitte 30cm | Dikdörtgen kesitte 30 cm, daire kesitte 35cm |
Minimum Kiriş Kalınlığı |
25cm | 25 cm |
Perde Kalınlığı Ve Oranı |
Minimum 20 cm, oran 7 olmalıdır. | Minimum 25 cm, oran 6 olmalıdır. |
TDY 2007 – TBDY 2018 Yönetmelik farklarını ve/veya dikkat çekmesini istediğiniz noktaları yorum alanında paylaşarak katkıda bulunabilirsiniz.