Yapı Denetim Kuruluşları Birliği Derneği, 4708 sayılı Yapı Denetim Kanunu’nda yapılacak değişikliğin inşaat sektörünü etkileyeceğini düşünerek bir bildiri yayınladı.
YDKBD; Size, Yapı Denetim Kuruluşları Birliği Derneği adına yazıyoruz. 4708 sayılı Yapı Denetimi kanununda bir değişiklik yapılacak ve bu değişiklik müteahhit firmanın kendini denetleyecek yapı denetim kuruluşunu seçmesine imkân tanıyacak. Yani bu kanun teklifi bina güvenliğini arttıracak bir teklif değil, müteahhitlerin istediği gibi çalışmasını sağlayacak bir teklif. Bu çok ciddi bir konu ve bunun gündeme getirilmesi, kamuoyuna duyurulması adına desteğinizi rica ediyoruz. Kanun koyucular yapı denetimleri güçlendirmeli; müteahhitleri değil. Müteahhitlerin güçlü, denetimin bastırılmış olduğu bir düzende neler yaşandığını her depremde görüyoruz.
2019 yılına kadar inşaatları denetleyecek yapı denetim kuruluşlarını müteahhitler seçiyordu. 1 Ocak 2019 tarihi itibariyle kanun havuz sistemiyle atama yapılması yönünde değişti ki yapı denetim sistemi için devrim niteliğinde bir iyileştirmeydi bu. Denetlenen-denetleyen arasındaki ticari bağ koparıldı, denetlenecek inşaatların yapı denetim kuruluşunu Bakanlık atamaya başladı. Bu şekilde biz yapı denetimler müşteri bulma kaygısıyla taviz verme batağından çıkıp bağımsız denetimciler olduk. Ancak önümüzdeki günlerde TBMM komisyonuna gidecek olan kanun değişikliği bu bağımsız denetim işleyişine ciddi zarar verecek. Bakanlık diyor ki, 500 m2 altındaki işlerde yapı sahibi (kanunda yapı sahibi diyor ama aslında müteahhit) yapı denetimini kendisi seçsin. Bakanlık yine diyor ki, 500 m2 üstü inşaatlarda da iki yapı denetim önerelim, yapı sahibi (aslında müteahhit) istediğini seçsin. Bu değişiklikler bağımsız denetim anlayışıyla ters düşüyor. Yapı denetimler arasında rekabetin tekrar oluşması ve müteahhitle para ilişkisine girmek ( VEYA MÜTEAHHİTE MALİYET OLUŞTURACAK YAPI ELEMANLARININ MÜTEAHHİTİN TERCİHE ESAS TALEBİ İLE YAPILMAMASI ) bağımsız denetim prensibine aykırıdır, bina güvenliğini tehlikeye atar.
İlgili kanun değişikliği şu şekilde:
MADDE 15- 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanunun 5 inci maddesinin birinci ve beşinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Yapı denetim hizmet sözleşmesi bedeline esas inşaat alanı 500 metrekareye kadar olan yapılarda yapı sahibince belirlenen yapı denetim kuruluşuyla, diğer hizmet sözleşmelerinde ise Bakanlıkça yayımlanacak usul ve esaslara göre o yapı için ildeki faal yapı denetim kuruluşu sayısı da dikkate alınarak elektronik ortamda aynı anda belirlenen en fazla iki yapı denetim kuruluşundan biriyle, yapı sahibi arasında yapı denetim hizmet sözleşmesi akdedilir.
Yapı Denetim Kuruluşları Birliği Derneği
Genel Merkez Yönetim Kurulu