Bu yazımda sizlere kentsel dönüşümün nasıl yapıldığını, yapım aşamasında nelere dikkat edildiğini ve kentsel dönüşümün süreci hakkında çeşitli bilgiler vereceğim.
Öncelikle “Kentsel Dönüşüm” kavramını kısaca tanımlayalım:
Şehrin bir bölümünün veya ciddi anlamda büyük bir kısmının, proje kapsamında sistematik bir şekilde, mevcut yapı stoklarının olası depremlere karşı toprak zeminin ve üzerindeki yapının risk değerlerinin belirlenmesi, olası depremde yıkılması ve yıkılırken çevredeki diğer yapılara zarar vermesi olasılıklarının da içine katılarak, riskli zemin ve riskli yapıların kullanım dışına çıkarılarak yerine zeminin yapısına uygun temelli yapıların yapılması ve bu sayede olası depremlerde yaşanabilecek can ve mal kaybının en aza indirmek için yapılan kamusal çalışmalardan biri olarak karşımıza çıkmaktadır.
Kentsel Dönüşüm; 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun’a göre kentte bulunan afet riski taşıyan alanların belirlenerek, sağlıklı ve yaşanılabilir hale getirilmesi işlemine verilen addır.. Kanun, Türkiye genelinde kent ve köylerde bulunan ekonomik ömrünü tamamlamış, yıkılma riski taşıyan binaların devletin sağladığı yapım kredisi, kira yardımı, belediye harcı ve vergi avantajlarını kullanarak yeniden yapılmasına olanak sağlar.
6306 sayılı Kanun özet olarak “Riskli Yapı” ve “Riskli Alan” şeklinde ikiye ayrılmıştır.
Parsel Bazında Adım Adım Kentsel Dönüşüm Süreci:
- 6306 Sayılı Kanun kapsamında riskli yapı tespiti için lisanslı kuruluşa ARAAD sistemi üzerinden (kentseldonusum.gov.tr) başvuru yapılır.
- Lisanslı kuruluş tarafından incelemeye konu yapının yapı tipine göre rölöve, karot, sıyırma çalışmaları yapılır riskli yapı tespit raporu hazırlanır.
- Lisanslı kuruluşça hazırlanan rapor Çevre ve Şehircilik Bakanlığı İl Kentsel Dönüşüm Müdürlüğü’ne sunulur.
- Rapor Müdürlük/İdarece incelendikten sonra bina riskli olarak tespit edilmişse; söz konusu yapının riskli olduğu ilgili tapu müdürlüğüne bildirilir ve tapu müdürlüğünce 6306 sayılı kanun kapsamında risklidir şerhi konulur.
- Mal sahiplerince tebliğ alındıktan sonraki 15 gün içerisinde herhangi bir itiraz yoksa tespiti yapılan yapı yıkılması için Belediyesine bildirilir.
- Belediye maliklere maksimum 90 gün süre vererek (60 + 30) binanın yıktırılmasını tebliğ eder.
- İstenilen durumda kat maliklerinin 4/5 inin isteğiyle bina güçlendirilmeye de gidebilir. (Uygunsa)
- Malikler kira yardımı veya kredi faiz desteğinden birisine başvurabilir. (Her ikisi için başvuramaz)
- Bina yıkıldıktan sonra kira yardımı için bulunulan ildeki Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne başvurulur. (İstanbul’da İlçe Belediye Kentsel Dönüşüm Müdürlüğü)
- Faiz desteği için ise anlaşmalı bankalara başvurulur.
- Yeni bina yapılabilmesi için maliklerin en az 2/3’ünün kararı gereklidir.
- 2/3 dışında kalan (anlaşmayan) malik varsa, kalan maliklerin hisseleri öncelikli olarak diğer kat maliklerince alınmak üzere Müdürlükçe satışa çıkartılır.
- Yeniden inşa veya güçlendirme için tüm projeler hazırlanır ve ruhsat alınır.
- Ruhsat sürecinde; yeni bina 6306 sayılı Kanun kapsamında yapılacağı için, Belediyeye yapı yaklaşık maliyetinin %10’u kadar teminat verilir.(Teminat mektubu veya bina yapım sigortası da olabilir)
- Son olarak, yapımı tamamlanan binanın iskanı alınır.
Sanal Şantiye’de daha önce yazmış olduğum yazılarıma bu bağlantıdan ulaşabilirsiniz.
Başka bir yazıda tekrar görüşmek dileğiyle…
